ازدواج سفید یکی از معضلات فرهنگی و اجتماعی جدی کشور ما محسوب می شود که با فرهنگ و عرف ایرانی و اسلامی به‌شدت در تضاد است. این نوع ازدواج یکی از نشانه‌های واضح غرب‌زدگی و پیروی از فرهنگ بیگانه و نماد روشنفکری کورکورانه است که شوربختانه در سال‌های اخیر شاهد افزایش آن بوده‌ایم. در این مطلب قصد داریم ببینیم چگونه می‌توان با بهره‌مندی از استراتژی بازداریابی، قشر متمایل به ازدواج سفید را که غالباً جوانان هستند، به فاصله گرفتن از این نوع ازدواج تشویق کنیم. در ادامه پیشنهادهایی را برای مقابله با ازدواج سفید بیان می‌کنیم و جهت تحقق اهداف موردنظر، راهکارهایی را ارائه می‌دهیم.
کمک به تأمین مسکن اجاره‌ای یا تملک مسکن
قطعاً معضل مسکن یکی از دلایل اصلی فرار جوانان از ازدواج دائم یا حتی موقت و روی آوردن به ازدواج سفید است. با راهکارهای زیر می‌توان تا حدود زیادی با مشکلات مسکن مسبب گریز افراد از ازدواج رسمی مقابله کرد
راهکارها
- افزایش میزان تسهیلات ودیعه مسکن (و مبلغ آن) و کاهش میزان سود آن و تسهیل و تسریع فرایند اعطای چنین وام به جوانان فاقد مسکن به‌منظور افزایش توانایی آن‌ها برای پرداخت اجاره
- تعیین سقف مشخص برای افزایش سالانه مبلغ اجاره (این راهکار در کشور ما به قانون تبدیل شده است و هر سال مالکان مجاز به افزایش مبلغ اجاره تنها تا میزان ۲۵ درصد هستند)
- تعیین مالیات برای مالکان دارای مسکن خالی (این راهکار نیز در ایران به قانون تبدیل شده)
- افزایش مبلغ وام خرید مسکن و کاهش سود آن و همچنین تسهیل و تسریع فرایند پرداخت این وام به متقاضیان آن
- کمک دولت به تأمین مسکن برای قشر آسیب‌پذیر جامعه (مثل نهضت مسکن ملی و مسکن مهر در کشورمان)
- افزایش قابل‌توجه حق مسکن در حقوق ماهانه
کاهش مشکلات اقتصادی
پس از معضل مسکن، مشکلات اقتصادی بزرگ‌ترین عامل گرایش جوانان به ازدواج سفید محسوب می‌شوند. مؤثرترین راهکارهای مقابله با مشکلات اقتصادی مسبب کاهش میزان ازدواج رسمی به شرح زیر است.
راهکارها
- افزایش میزان مبلغ وام ازدواج و کاهش سود آن و تسهیل و تسریع فرایند اعطای این وام به متقاضیان آن
- پرداخت وام‌های خرید لوازم خانگی با مبلغ و شرایط مناسب یا ایجاد شرایط ویژه برای خرید اقساطی لوازم خانگی
- پرداخت هدیه نقدی به جوانان متمایل به ازدواج از سوی نهادهای دولتی (در ایران سازمان تأمین اجتماعی هدیه‌ای نقدی به میزان یک ماه حقوق پایه مصوب وزارت کار را به‌عنوان هدیه ازدواج پرداخت می‌کند)
- در نظر گرفتن حقوق و مزایای ویژه برای جوانان متأهل در ادارات و سازمان‌های دولتی
مقابله با تعیین مهریه‌های سنگین
متأسفانه در سال‌های اخیر مایل به تعیین مهریه‌های سنگین از سوی والدین دختران جوان باعث شده پسران از ازدواج رسمی منصرف شوند؛ اما می‌توان با روش‌های مذکور در ادامه، این مشکل را تا حدودی برطرف کرد
راهکارها
- عدم ثبت مهریه‌های نامتعارف و سنگین در دفاتر ازدواج
- تعیین مالیات برای ثبت مهریه‌های سنگین (در ایران ثبت مهریه تنها تا ۱۴ سکه معاف از مالیات است و برای ثبت مهریه بیش از میزان مذکور، مالیات در نظر گرفته شده است. برای مهریه‌های بین ۱۵ تا ۱۰۰ سکه، میزان مالیات برابر با ۱.۱٪ از ارزش کل مهریه است. اگر مهریه بین ۱۰۱ تا ۲۰۰ سکه باشد، میزان مالیات ۲٪ از ارزش مهریه خواهد بود. برای مهریه‌های بیش از ۲۰۰ سکه، نرخ مالیات ۱۵٪ تعیین شده است)
اطلاع‌رسانی در مورد مجازات قانونی ازدواج سفید در ایران
به دلیل اینکه ازدواج سفید در ایران وجاهت قانونی ندارد و چنین ازدواجی به‌صورت شرعی و قانونی ثبت نمی‌شود، این نوع ازدواج مجازات قابل‌توجهی دارد و باید در مورد این موضوع اطلاع‌رسانی کرد.
راهکارها
- اطلاع‌رسانی در مورد اینکه ازدواج سفید منجر به مجازات حد و تعزیر شود (می‌توان با تهیه محتوای تصویری، متنی، ویدیویی و صوتی و انتشار و پخش آن در رسانه ملی یا شبکه‌های اجتماعی به‌راحتی در مورد موضوع اطلاع‌رسانی کرد)
اطلاع‌رسانی در مورد عواقب ازدواج سفید
قطعاً ازدواج سفید می‌تواند عواقب بدی را برای هر دو طرف به دنبال داشته باشد؛ با اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی در مورد عواقب این نوع ازدواج با روش‌های زیر می‌توان تا حدود زیادی مانع رواج بیش‌ازپیش آن شد
راهکارها
- اطلاع‌رسانی در مورد اینکه در ازدواج سفید هیچ نوع مسئولیت و تعهد حقوقی و حقی برای طرفین به همراه ندارد و هر یک از افراد می‌توانند به چنین رابطه‌ای پایان دهند یا حتی به شیوه‌ای غیراخلاقی از طرف مقابل خود سوءاستفاده کنند یا حتی به او آسیب جسمی یا روحی وارد کنند.
افزایش مزایای فرزندآوری جهت مقابله با ازدواج سفید
اگر جوانان ببینند با ازدواج رسمی و فرزندآوری می‌توانند به مزایا و رفاه قابل‌توجهی دست یابند، قطعاً مشتاق به ازدواج می‌شوند
راهکارها
- افزایش میزان و مبلغ وام فرزندآوری و تسهیل و تسریع فرایند اعطای آن
- در نظر گرفتن شرایط ویژه برای زوج‌های صاحب فرزند مثل اعطای زمین رایگان یا خودرو با شرایط ویژه
- کسر مدت‌زمان خدمت سربازی در ازای تأهل و فرزندآوری
- افزایش حق عائله‌بندی در حقوق ماهانه
- افزایش میزان مرخصی زایمان برای مادران و در نظر گرفتن و پاداش‌های ویژه برای آن‌ها
توجه: در ایران سیاست‌های مذکور برای تشویق به ازدواج و فرزندآوری تا حدودی اجرا شده و برای افزایش تأثیرگذاری آن‌ها جهت تشویق جوانان به ازدواج و فرزندآوری، باید جدی‌تر و گسترده‌تر از پیش پیاده‌سازی شوند.
مقابله با مشکلات اجتماعی و فرهنگی مانع ازدواج رسمی
در برخی از مواقع مشکلات اجتماعی و فرهنگی ریشه فرار جوانان از ازدواج رسمی هستند که با راهکارهای زیر می‌توان تا حدودی با آن‌ها مقابله و آن‌ها را برطرف کرد.
راهکارها
- تشویق والدین به کاهش مخالفت‌ها و لجاجت های غیرمنطقی و بی‌اهمیت برای ازدواج جوانان با یکدیگر با استفاده از شیوه‌های مؤثر اطلاع‌رسانی
- تشویق والدین به پشتیبانی از جوانان در زمینه ازدواج و تلاش آن‌ها در زمینه گسترش ازدواج آسان
- تلاش برای کاهش آمار طلاق با راهکارهای مؤثر؛ زیرا ترس از طلاق باعث کاهش تمایل جوانان به ازدواج رسمی می‌شود.
سخن پایانی
با بهره‌مندی از راهکارهایی مؤثر برای رفع مشکلات اقتصادی و فرهنگی مسبب کاهش تمایل جوانان به ازدواج رسمی، می‌توان تا حدود زیادی مانع گسترش ازدواج سفید شد. همچنین می‌توان با اطلاع‌رسانی در مورد عواقب و پیامدهای قانونی ازدواج سفید از یک سو و در نظر گرفتن تسهیلات و مزایای تشویقی برای ازدواج و فرزندآوری از سوی دیگر، جوانان را به سمت ازدواج رسمی سوق داد.